ประเพณีถือศีลกินผัก สำหรับชาวจีนที่อยู่ในพื้นที่ ภูเก็ต เรียกประเพณีกินผักว่า เจี๊ยะฉ่าย เป็นภาษาท้องถิ่น พิธีจะตรงกับวันขึ้น 1 ค่ำ ถึง 9 ค่ำ รวมเป็นระยะเวลา 9 วัน โดย เทศกาลถือศีลกินผัก ประจำปี 2565 จังหวัดภูเก็ตจะจัดขึ้นตั้งแต่วันที่ 26 กันยายน - 4 ตุลาคม 2565
ประเพณีเจี๊ยะฉ่าย เริ่มขึ้นครั้งแรกที่หมู่บ้านไล่ทูหมู่บ้านซึ่งอุดมสมบูรณ์ไปด้วยแร่ดีบุกทำให้มีคนจีนจำนวนมากอพยพเข้ามาทำเหมืองแร่ตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา สำหรับคนจีนที่อยู่ในทูสมัยนั้นมีความเชื่อเรื่องเทพเจ้าประจำตระกูลซึ่งคอยคุ้มครองหมู่บ้านที่ตนพำนักอาศัยให้อยู่เย็นเป็นสุข
ต่อมาได้มีคณะงิ้วเดินทางจากประเทศจีนเข้ามาแสดงในไล่ทูเกิดเป็นเศรษฐกิจการค้าที่สร้างรายได้ให้กับคนในหมู่บ้านในเวลานั้นจนกระทั่งเกิดโรคระบาดขึ้นผู้คนล้มป่วยเป็นไข้ ทำให้คณะงิ้วนึกได้ว่าพวกตนไม่ได้ประกอบพิธีเจี๊ยะฉ่าย (กินผัก) ซึ่งถือปฎิบัติมาโดยตลอดที่เมืองจีน จึงได้เริ่มทำพิธีเจี๊ยะฉ่ายขึ้นในโรงงิ้วเพื่อเป็นการขอขมาโทษจนกระทั่งต่อมาโรคภัยไข้เจ็บก็หายไปหมดสิ้น สร้างความประหลาดใจให้แก่ชาวไล่ทูเป็นอันมาก เมื่อสอบถามจึงได้ความว่า
การเชิญเทพเจ้าเพื่อมาปกป้องตนเองและครอบครัวรวมถึงท้องถิ่นเป็นการทำเพื่อให้อยู่เย็นเป็นสุขซึ่งได้ถือปฏิบัติกันมาช้านานแล้ว แต่จะให้ดียิ่งขึ้นควรถือศีลควบคู่ไปด้วย การกินผักไม่จำเป็นต้องปฏิบัติให้ครบทั้ง 9 วันทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของแต่ละครอบครัว นับจากนั้นมาชาวไล่ทูเกิดความเลื่อมใสและได้ถือปฎิบัติตามคำแนะนำของคณะงิ้วซึ่งถือว่าเป็นประเพณีอันดีงามของชาวภูเก็ตมาจนถึงปัจจุบัน
พิธียกเสาโกเต้งอัญเชิญตะเกียงศักดิ์สิทธิ์เก้าดวงสู่ยอดเสาเริ่มประเพณี
โดยเมื่อวันนี้ (25 ก.ย. 65) เวลา 17.09 น. บริเวณลานพิธีกรรมศาลเจ้าจุ้ยตุ่ยเต้าโบ้เก้ง ได้มีการจัดพิธียกเสาโกเต้งและอัญเชิญตะเกียงศักดิ์สิทธิ์เก้าดวงสู่ยอดเสา สัญลักษณ์ “กินผัก” ภูเก็ตเริ่มแล้ว ซึ่งปีนี้จัดยิ่งใหญ่เต็มรูปแบบ
พิธีกรรมสำคัญต่าง ๆ ที่ประชาชนจะได้สัมผัสในระหว่างประเพณีอันดีงามของชาวจังหวัดภูเก็ตได้ปฏิบัติสืบเนื่องกันมาเป็นประจำทุกปีก็จะมีมากมาย อาทิ
สำหรับ พิธีอิ้วเก้ง (พิธีแห่พระ) เป็นการออกเยี่ยมขององค์กิ้วอ๋องไต่เต่ เพื่ออวยพรให้กับประชาชนทั่วไป โดยมีขบวนธงและป้ายชื่อแห่นำหน้าต่อด้วยเสลี่ยงเล็ก (ไฉ่เปี๋ย) จากนั้นเป็นขบวนของหนั่วสั่ว (ร่มฉัตรจีน) ต่อด้วย ตั่วเหลียน (เสลี่ยงใหญ่) ซึ่งเป็นที่ประทับขององค์กิ้วอ๋องไต่เต่ ชาวบ้านจะตั้งโต๊ะบูชาหน้าบ้าน และคุกเข่าอยู่ในอาการสงบนิ่ง เพื่อรับพรจากองค์กิ้วอ๋องไต่เต่ ขณะที่ขบวนแห่ผ่านไป
กำหนดพิธีอิ้วเก้ง ประเพณีถือศีลกินผักจังหวัดภูเก็ต ประจำปี 2565 มีดังต่อไปนี้
วันที่ 27 ก.ย. 2565
วันที่ 28 ก.ย. 2565
วันที่ 29 ก.ย. 2565
วันที่ 30 ก.ย. 2565
วันที่ 1 ต.ค. 2565
วันที่ 2 ต.ค. 2565
วันที่ 3 ต.ค. 2565
วันที่ 4 ต.ค. 2565
ขอบคุณ : กำหนดพิธีอิ้วเก้ง