เปิดที่มา เสาแดงหน้าศาลเจ้าญี่ปุ่น ทำไมต้องเป็นสีแดง

เสาโทริอิ วันนี้ทีมข่าว Thainews Online จะพาสายมูบินลัดฟ้าไปทำความรู้จัก วัฒนธรรม และประเพณีของชาวญี่ปุ่น พร้อม เปิดที่มา เสาแดงหน้าศาลเจ้าญี่ปุ่น ทำไมต้องเป็นสีแดง วันนี้เรามีคำตอบค่ะ

โทริอิ คืออะไร

โทริอิ คือ ที่อยู่ของปักษา ซึ่งชาวญี่ปุ่นมีความเชื่อกันว่า นกถือเป็นสัตว์ที่มีความเกี่ยวข้องกับโลกหลังความตาย มีที่มามาจากความเชื่อแบบชินโต ชาวญี่ปุ่นเริ่มตั้งเสาโทริอิตั้งแต่ ค.ศ. 922 กล่าวถึง โทริอิหินที่เก่าที่สุดในปัจจุบัน สร้างในศตวรรษที่ 12 เป็นโทริอิของศาลเจ้าฮะชิมังในจังหวัดยะมะงะตะ นั่นเองค่ะ

ประวัติ โทริอิ

โทริอิ คือซุ้มประตูแบบญี่ปุ่น ตั้งไว้เพื่อให้ผู้คนได้รับรู้ว่า อาณาเขตเบื้องหลังเสาโทริอินี้เป็นอาณาเขตของเทพเจ้า เพื่อที่ผู้คนจะได้ไม่เผลอกระทำการอันจะเป็นการดูหมิ่นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ โทริอิสามารถพบได้ตามศาลเจ้าชินโตตลอดจนวัดพุทธบางแห่งในประเทศญี่ปุ่น ซึ่งในแผนที่ของญี่ปุ่น จะใช้สัญลักษณ์โทริอิ เป็นเครื่องหมายบอกตำแหน่งศาลเจ้าต่างๆ นอกจากนี้ อาจพบโทริอิได้ตามทางเดินและท้องถนนทั่วไปที่แถวนั้นอาจมีเจ้าที่หรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์อยู่ หรือแม้แต่ในป่าหรือภูเขาลึกบางแห่ง

โทริอิมีมาตั้งแต่เมื่อใดนั้นไม่อาจทราบได้ แต่บันทึกที่เก่าแก่ที่สุดที่เขียนถึงโทริอิ ถูกเขียนเมื่อ ค.ศ. 922 ในช่วงกลางยุคเฮอัง โทริอิหินที่เก่าแก่ที่สุดในปัจจุบัน สร้างในศตวรรษที่ 12 เป็นโทริอิของศาลเจ้าฮะชิมังในจังหวัดยะมะงะตะ ใขณะที่โทริอิไม้ที่เก่าแก่ที่สุดในปัจจุบัน สร้างขึ้นเมื่อ ค.ศ. 1535 เป็นโทริอิของศาลเจ้าคุโบฮะชิมัง ในจังหวัดยะมะนะชิ

ต้นกำเนิดเสาโทริอิ

โทริอิแบบดั้งเดิมนั้นจะถูกสร้างด้วยไม้หรือหิน แต่ในปัจจุบัน โทริอิบางต้นอาจถูกสร้างด้วยคอนกรีตเสริมเหล็ก ซึ่งโทริอินั้น มีทั้งแบบทาสีและไม่ทาสี หากทาสี จะทาสีชาดที่ลำต้น และคานด้านบนสุดจะทาด้วยสีดำ ศาลเจ้าฟุชิมิ-อินะริ ในนครเคียวโตะ นั้น มีโทริอิมากกว่าพันต้น แต่ละต้นจะจารึกชื่อผู้บริจาค นักวิชาการบางกลุ่มเชื่อว่าโทริอิมีวิวัฒนาการมาจากซุ้มประตู “โตรณะ” ที่พบในสถาปัตยกรรมอินเดีย

โทริอิ มีความหมายว่า “ที่ของนก” ในญี่ปุ่น มีความเชื่อว่า นกถือเป็นสัตว์ที่มีความเกี่ยวข้องกับโลกหลังความตาย ซึ่งความเชื่อนี้อาจจะมาจากบันทึกโบราณ โคะจิกิ และ นิฮงโชะกิ ที่กล่าวถึงพิธีศพของ ยะมะโตะ ทะเกะรุ โอรสในจักรพรรดิเคโกในตำนาน ว่าเมื่อทะเกะรุสิ้นสิ้นชีพิตักสัยแล้ว ได้ปรากฏร่างนกสีขาวและบินไปเลือกสถานที่ฝังศพของตนเอง ด้วยเหตุนี้ สถานที่ฝังศพของเขาจึงถูกเรียกว่า ชิระโทะริ มิซะซะงิ หรือ สุสานนกสีขาว ค่ะ

ที่มาเสาแดงหน้าศาลเจ้าญี่ปุ่น

แต่เดิมแล้วคนญี่ปุ่นมีความคิดที่ว่าสีแดงเป็นสีของเปลวเพลิง และเป็นสีที่เป็นตัวแทนของสิ่งมีชีวิต และมีพลังในการปัดเป่าวิญญาณและสิ่งชั่วร้าย การที่ใช้สีแดงหรือสีส้มเป็นประตูทางเข้าวัดหรือศาลเจ้านั้นเป็นการป้องกันไม่ให้สิ่งชั่วร้ายเข้ามายังเขตของเทพเจ้าได้ โดยปกติทั่วไปแล้วประตูศาลเจ้ามักจะเป็นสีแดงหรือส้มก็จริงแต่ไม่ใช่ทุกที่ บางแห่งก็เป็นสีแดงหรือสีดำก็มีค่ะ

ขอบคุณ : วิกิพีเดีย โทริอิ