รวมสิ่งที่ต้องรู้ก่อนคิดจะ "กู้ร่วม" ซื้อบ้าน-คอนโด

สำหรับคนที่อยากมีบ้านหรือคอนโด แต่ในหลายๆครั้งที่การกู้ซื้อบ้าน กู้ซื้อคอนโด คนเดียวอาจต้องรับภาระหนักเกินไป หรือสำหรับคนที่กำลังจะสร้างครอบครัว การ "กู้ร่วม" จึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่น่าสนใจ แต่ก็ใช่ว่าทุกๆคนจะสามารถทำการกู้ร่วมได้ วันนี้เราได้รวมเอาข้อต้องรู้ก่อนกู้ร่วมมาให้อ่านกัน

การกู้ร่วม 

- ผู้กู้ร่วม

ทางสถาบันการเงินกำหนดไว้ชัดเจนว่าผู้กู้ร่วมต้องมีสายเลือดเดียวกัน เช่น บิดา มารดา พี่ น้อง เครือญาติ หรือคู่สมรส แต่หากเป็นกรณีที่เป็นพี่น้องที่ใช้คนละนามสกุลก็สามารถกู้ร่วมกันได้ โดยแสดงหลักฐาน เช่น ทะเบียนบ้านหรือสูติบัตรที่แสดงให้เห็นว่ามีบิดาหรือมารดาเดียวกัน

คู่สมรสที่ไม่ได้จดทะเบียนและยังไม่มีลูกสามารใช้ใบลงบันทึกประจำวันจากสถานีตำรวจซึ่งระบุว่าอยู่ร่วมกันฉันสามีภรรยา แต่ไม่ได้จดทะเบียน เป็นหลักฐานในการกู้ได้ แต่หากมีลูกร่วมกันให้ใช้สำเนาทะเบียนบ้านซึ่งระบุชื่อของคู่สมรสที่มากู้ร่วม เป็นต้น ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับนโยบายพิจารณาการให้สินเชื่อของแต่ละสถาบันการเงินด้วย

จำนวนคนที่สามารถกู้ร่วมได้นั้นกำหนดสูงสุดไม่เกิน 3 คน แต่ละคนต้องมีความสามารถในการชำระหนี้ คือมีรายได้ต่อเดือนไม่ต่ำกว่าระดับที่กำหนด ส่วนใหญ่ระบุไว้ที่ไม่น้อยกว่า 15,000 บาทต่อเดือน ไม่มีภาระผ่อนที่มากเกินไป และไม่มีประวัติผิดนัดชำระหนี้

- ความรับผิดชอบต่อภาระหนี้

การกู้ร่วมไม่ได้แบ่งเป็นภาระของผู้กู้หลักกับผู้กู้รอง แต่ผู้กู้ร่วมทุกคนถือเป็นลูกหนี้ของสถาบันการเงินในลำดับเดียวกัน ดังนั้น หากเกิดการผิดนัดชำระหนี้ สถาบันการเงินจะเรียกชำระหนี้คืนจากผู้กู้รายใดรายหนึ่งหรือทั้งหมดก็ได้ และแม้จะถึงขั้นมีการยึดทรัพย์เพื่อไปขายทอดตลาดแล้ว ความรับผิดต่อหนี้ก็ยังไม่จบ เพราะหากจำนวนเงินที่ได้น้อยกว่ายอดหนี้คงค้าง ผู้กู้ร่วมก็ต้องรับผิดในการชำระคืนเงินให้ครบต่อไป

- การถือกรรมสิทธิ์

ผู้กู้แต่ละคนจะถือสิทธิความเป็นเจ้าของในทรัพย์สินนั้น ๆ โดยปกติแล้ว เวลาจำนองก็จำนองชื่อร่วม เวลาไถ่ถอนจำนองก็จะกลายเป็นสินทรัพย์ของผู้กู้ร่วมทุกคน

ใปฏิบัติก็มีกรณีที่บิดาหรือมารดากู้ร่วมกับบุตร แล้วต้องการจะยกให้เป็นกรรมสิทธิ์ของบุตรแต่เพียงผู้เดียว หรือพี่ต้องการยกให้น้อง สามีต้องการยกให้ภรรยา เป็นต้น ซึ่งสามารถทำได้ เพียงแต่ต้องระบุลงในแบบฟอร์มการขอสินเชื่อกับสถาบันการเงินในช่วงแรก ๆ เลยว่าให้ใครเป็นผู้ถือกรรมสิทธิ์

เรื่องนี้สำคัญเพราะเมื่อไถ่ถอนจำนองแล้วจะขอยกให้เป็นของฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งนั้น ภาครัฐจะมองว่าเป็นการทำนิติกรรมสัญญาซื้อขาย ซึ่งอาจมีค่าธรรมเนียมการโอนและภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาเข้ามาเกี่ยวข้อง
 
กรณีที่ผู้กู้ร่วมเป็นคู่สมรสชาวต่างชาติจะมีข้อจำกัดเรื่องการถือกรรมสิทธิ์ เพราะตามกฎหมายแล้วชาวต่างชาติไม่มีสิทธิเป็นเจ้าของที่ดินในประเทศไทยได้ แม้ว่าจะกู้ร่วมกันก็ตาม ยกเว้นกรณีที่เกี่ยวกับการส่งเสริมการลงทุน หรือ BOI และเมื่อถึงเวลาไถ่ถอนหลักประกัน กรรมสิทธิ์ยังคงเป็นของคู่สมรสชาวไทยแต่เพียงฝ่ายเดียว

นอกจากนี้ การกู้ร่วมกับชาวต่างชาติยังส่งผลกระทบต่อเงื่อนไขการให้สินเชื่ออีกด้วย เช่น จำกัดวงเงินเหลือเพียงร้อยละ 50 ถึง 60 ของราคาขายหรือราคาประเมิน แล้วแต่อันไหนจะต่ำกว่า จากปกติประมาณร้อยละ 80 ถึง 90 ของราคาประเมิน และยังจำกัดระยะเวลากู้เงินสูงสุดเหลือประมาณ 8 ปี จากปกติอยู่ที่ 30 ปี

- สิทธิลดหย่อนภาษี

สำหรับการใช้สิทธิลดหย่อนภาษี ภาครัฐให้สิทธินำดอกเบี้ยเงินกู้เพื่อซื้ออสังหาริมทรัพย์ที่อยู่อาศัยมาลดหย่อนภาษีได้ตามที่จ่ายจริง แต่ไม่เกิน 100,000 บาทในแต่ละปีภาษี หากเป็นการกู้ร่วมให้หารเท่าตามจำนวนผู้กู้ เช่น กู้ร่วมสองคนก็คือหารครึ่ง กู้ร่วมสามคนให้หารสาม ผู้กู้ไม่สามารถนำยอดดอกเบี้ยไปใช้สิทธิกันเองตามใจได้ แม้ในทางปฏิบัติจะมีฝ่ายใดเป็นผู้ผ่อนชำระก็ตาม