จากกรณีที่ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้กำหนดกฎระเบียบใหม่เกี่ยวกับยื่น "มรดกที่ดิน ส.ป.ก. 4-01" กรณีเสียชีวิตก่อนวันที่ 16 กรกฏาคม 2564 ต้องยื่นคำขอในวันที่ 15 กรกฏาคม 2566 ซึ่งจากข้อมูลล่าสุด มีเกษตรกรเสียชีวิตมากกว่า 2 แสนราย แต่ปรากฏว่าทายาทที่ได้รับสิทธิ์ มรดกที่ดิน ส.ป.ก. 4-01 ยื่นเข้ามาเพียง 18,542 รายเท่านั้น
รู้จักมรดกที่ดิน ส.ป.ก. 4-01 คืออะไร?
มรดกที่ดิน ส.ป.ก. 4-01 คือ เอกสารแสดงการครอบครองที่ดินออกโดยสำนักงานปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม โดยใช้ชื่อว่า ส.ป.ก. สังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์การเกษตร จัดสรรที่ดินทำกินให้ประชาชนเข้าทำประโยชน์ในเขตปฏิรูปที่ดิน อาจเป็นที่ว่างเปล่าราชพัสดุ หรือ ที่ดินอะไรก็ได้ที่รัฐครอบครองลิขสิทธิ์ เมื่อเห็นว่าประชาชนเดือนร้อน รัฐก็เอาที่ดินว่างเปล่ามารวบรวมดัดแบ่งแปลง แต่ยังไม่ให้ประชาชน แต่ให้ประชาชนเข้ามาทำมาหากินปลูกผัก หรือ ปลูกต้นไม้ บนที่ดินแปลงนี้
โดยกระทรวงเกษตรและสหกรณ์มีหลักการ ว่า ที่ดินในเขตปฏิรูปนั้นใช้ทำเกษตรกรรมได้อย่างเดียวเท่านั้น ทำประโยชน์อย่างอื่นไม่ได้ถือว่าผิดกฏหมาย ประชาชนที่จะได้ ที่ดิน ส.ป.ก.4-01 จะต้องมีฐานะยากจนเท่านั้น ต้องแสดงหลักฐานยากจน ไม่มีโฉนดที่ดินอื่น โอนสิทธิ์ได้ไหม โอนสิทธื์ให้ทายาททำเกษตรเท่านั้น และ ทายาทต้องทำเกษตรไม่สามารถนำไปขายต่อได้ และ ทายาทผู้รับกรรมสิทธิ์มรดกที่ดิน สปก.4-01และ เซ็นต์รับรองเพื่อทำการเกษตรเท่านั้น
ลำดับทายาทที่ได้รับสิทธิ์มรดกที่ดิน ส.ป.ก.4-01 มีดังนี้
1.คู่สมรส
2. บุตร
3.หากคู่สมรสไม่มีบุตรมอบที่ดินให้ บิดา หรือ มารดา
4. หากบิดา หรือ มารดา เสียชีวิตทั้งคู่ มอบสิทธิ์ที่ดิน ส.ป.ก.4-01 ให้กับ พี่ หรือ น้อง
5. หลาน