ความคืบหน้า การลงทะเบียนโครงการบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ บัตรคนจน รอบใหม่ในช่วงต้นปี 2565 ซึ่งในขณะนี้อยู่ระหว่างการพิจารณาของที่ประชุม ครม. คาดว่าจะมีผู้มีสิทธิลงทะเบียนประมาณ 15 ล้านคน จากเดิมมีผู้ถือบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ บัตรคนจน 13.6 ล้านคน เนื่องจากผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 ที่กระทบต่อรายได้คนในระดับรากหญ้า
ล่าสุด นายสันติ พร้อมพัฒน์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง เปิดเผยว่า กระทรวงการคลังจะนำเทคโนโลยี AI มาใช้ในการตรวจสอบการลงทะเบียนบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ เพื่อคัดกรองคนที่ไม่จนจริงออกจากระบบ เพื่อให้ผู้ถือบัตรเป็นคนที่สมควรได้รับสิทธิช่วยเหลือจริงๆ โดยระบบจะสามารถเชื่อมโยงกับหน่วยงานต่างๆ เพื่อตรวจสอบข้อมูลของผู้ลงทะเบียน ไม่ว่าจะเป็นข้อมูล บัญชีเงินฝากในธนาคาร ซึ่งตามเกณฑ์แล้วจะต้องมีไม่เกิน 1 แสนบาท,ที่ดิน, ที่อยู่อาศัย และอื่นๆ แบบเรียลไทม์ และจะมีการตั้งคณะกรรมการคัดกรองเพื่อตรวจสอบผู้มีรายได้น้อยที่จนไม่จริง เช่น หากตรวจสอบในขั้นแรกพบว่าเข้าเกณฑ์ แต่เมื่อตรวจพบในภายหลังว่าเป็นการ "ให้ข้อมูลไม่ครบ" ทำให้ไม่เข้าหลักเกณฑ์ หรือมีการร้องเรียนกรณีจนไม่จริง ก็จะถูกตัดสิทธิทันที
นอกจากนี้ กระทรวงการคลัง ยังเตรียมนำบัตรประชาชนเข้ามาเชื่อมโยงข้อมูลในการโอนสวัสดิการช่วยเหลือ เพื่อลดความซ้ำซ้อนการช่วยเหลือจากหน่วยงานภาครัฐ ซึ่งต่างจากปัจจุบันที่มีการจ่ายตรงเข้าบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ บัตรคนจน
ส่วนวงเงินที่ผู้ได้รับสิทธิจะได้รับ ยังไม่สามารถเปิดเผยได้ เนื่องจากต้องรอทราบจำนวนผู้ลงทะเบียนที่แน่ชัดก่อน แต่ยังคงใช้งบประมาณจากกองทุนประชารัฐ เพื่อเศรษฐกิจและฐานราก ซึ่งรัฐบาลได้ตั้งงบประมาณรายจ่ายประจำปีไว้ในกองทุน ในแต่ละปีงบฯแล้ว ซึ่งไม่เท่ากัน ขึ้นกับการทำงบรายจ่ายประจำปีนั้นๆ หากงบที่ตั้งไว้ไม่พอ ก็สามารถขอใช้งบประมาณกลางเพิ่มเติมได้ เพราะกลุ่มผู้มีรายได้น้อย ถือเป็นหน้าที่ที่รัฐบาลต้องเข้าไปดูแล โดยในปีงบประมาณ 2564 ที่ผ่านมา มีจำนวนผู้ถือบัตรสวัสดิการ 13.6 ล้านคน รัฐบาลได้เบิกจ่ายงบประมาณเข้าไปในบัตรฯรวมกว่า 48,000 ล้านบาท
สำหรับเงื่อนไขเบื้องต้นผู้สมัครบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ บัตรคนจน รอบใหม่ 2565 มีดังนี้
- การพิจารณารายได้ครัวเรือนโดยเฉลี่ยต่อหัว ห้ามเกินคนละ 1 แสนบาทต่อปี (เงื่อนไขใหม่)
- มีสัญชาติไทย
- อายุไม่ต่ำกว่า 18 ปีบริบูรณ์
- รายได้บุคคลไม่เกิน 1 แสนบาทต่อปี
- ไม่มี หรือมีทรัพย์สินทางการเงิน เช่น เงินฝากธนาคาร สลากออมทรัพย์ พันธบัตร ตราสารหนี้ รวมทั้งสิ้นไม่เกิน 1 แสนบาท
- การถือครองกรรมสิทธิบ้านพร้อมที่ดินอยู่ ต้องเป็นบ้านหรือทาวน์เฮาส์ พื้นที่ไม่เกิน 25 ตารางวา
- การถือครองกรรมสิทธิห้องชุด ต้องมีพื้นที่ไม่เกิน 35 ตารางเมตร
- การถือครองกรรมสิทธิที่ดิน กรณีเป็นที่อยู่อาศัย และใช้ประโยชน์จากที่ดินเพื่อการเกษตร มีพื้นที่ได้ไม่เกิน 10 ไร่
- การถือครองกรรมสิทธิที่ดิน กรณีที่ใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อการอื่นที่ ไม่ใช่เพื่อการเกษตร มีพื้นที่ไม่เกิน 1 ไร่