เปิดข้อมูล โควิดสายพันธุ์ใหม่ที่น่ากังวลมากที่สุด โอมิครอนลูกผสม XBB.1.5

21 ธันวาคม 2565

ศูนย์จีโนมฯ เปิดข้อมูล โควิด-19 สายพันธุ์อุบัติใหม่ที่ "น่ากังวลมากที่สุด" ในปัจจุบันคือโอมิครอนลูกผสม "XBB.1.5"

ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ คณะแพทย์ศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี ได้เปิดเผยข้อมูลผ่านทางเพจ Center for Medical Genomics ถึงเรื่อ โควิด-19 สายพันธุ์อุบัติใหม่ที่ "น่ากังวลมากที่สุด" ในปัจจุบันคือโอมิครอนลูกผสม “XBB.1.5”

นิวยอร์กกำลังกลายเป็น 'ฮอตสปอตใหม่' ของโควิดตระกูล XBB ที่พบแพร่ระบาดใหญ่ในสิงคโปร์เมื่อเดือนตุลาคม 2565 ที่ผ่านมา โดยมีตัวเลขผู้ติดเชื้อที่นิวยอร์กรายวันตั้งแต่วันที่ 9 ธันวาคมจนถึงปัจจุบันเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว

5.5%

5.7%

5.7%

5.3%

9.0%

13.8%

12.6%

13.7%

16.5%

18.6%

เมื่อเทียบกับโควิดสายพันธุ์อื่นที่ระบาดในนิวยอร์ก

(ภาพ1)

เปิดข้อมูล โควิดสายพันธุ์ใหม่ที่น่ากังวลมากที่สุด โอมิครอนลูกผสม XBB.1.5

คาดว่าจะระบาดเข้ามาแทนที่โอมิครอน BQ.1 อย่างรวดเร็วโดยพบ

  • มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด (relative growth advantage) ที่นิวยอร์กสูงกว่า BQ.1 ถึง 144%
  • มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาดสูงกว่า BQ.1 ทั่วสหรัฐ 122% และมี
  • มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด สูงกว่า BQ.1 ทั่วโลกประมาณ 94%

จากฐานข้อมูลเก็บรหัสพันธุกรรมโควิดโลก “GISAID” พบแล้วทั้งสิ้น 288 ตัวอย่าง ยังตรวจไม่พบในประเทศไทย

(ภาพ 2-4)

เปิดข้อมูล โควิดสายพันธุ์ใหม่ที่น่ากังวลมากที่สุด โอมิครอนลูกผสม XBB.1.5

เปิดข้อมูล โควิดสายพันธุ์ใหม่ที่น่ากังวลมากที่สุด โอมิครอนลูกผสม XBB.1.5

เปิดข้อมูล โควิดสายพันธุ์ใหม่ที่น่ากังวลมากที่สุด โอมิครอนลูกผสม XBB.1.5

ประเมินว่า XBB.1.5 ได้กลายพันธุ์มาจาก XBB* ที่นิวยอร์ก โดยมีอัตราการเพิ่มจำนวนประมาณถึง 100% ในแต่ละสัปดาห์

(ภาพ5)

เปิดข้อมูล โควิดสายพันธุ์ใหม่ที่น่ากังวลมากที่สุด โอมิครอนลูกผสม XBB.1.5

 

โดยอาศัยเทคโนโลยีด้าน "ชีวสารสนเทศ" ที่ก้าวหน้าไปอย่างมากมาใช้วิเคราะห์ข้อมูลการถอดรหัสพันธุกรรมโควิดทั้งจีโนม (whole SARS-CoV-2 genome sequencing) ตลอด 3 ปี จำนวนกว่า “14.2 ล้านตัวอย่าง” ช่วยให้เราสามารถทำนายรูปลักษณ์ของโปรตีนหนามที่แตกต่างกันในแต่ละสายพันธุ์ของโควิด-19 ได้อย่างแม่นยำเพื่อบ่งชี้

• ความสามารถของ “โปรตีนหนาม” ของสายพันธุ์นั้น ในการหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกัน(immune escape) เนื่องจากรูปร่างโปรตีนหนามเปลี่ยนไปอันมีสาเหตุมาจากการกลายพันธุ์

• ความสามารถของโปรตีนหนามของสายพันธุ์นั้นในการยึดจับตัวรับ “ACE-2” บนผิวเซลล์ผู้ติดเชื้อ เพื่อแทรกเข้าไปภายในเซลล์ (ACE-2 binding score) เนื่องจากรูปร่างโปรตีนหนามที่เปลี่ยนไปอันมีสาเหตุมาจากการกลายพันธุ์

สรุปว่า XBB.1.5 เป็นโควิด-19 ที่มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด (relative growth advantage) และมีความสามารถในการหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันและการเข้ากับผิวเซลล์เพื่อทะลุผ่านเข้าไปภายในเซลล์สูงที่สุดในโลก ณ. ขณะนี้ อันเป็นสาเหตุที่ผู้เชี่ยวชาญทั่วโลกกำลังจับตามองด้วยความกังวล

(ภาพ6)

เปิดข้อมูล โควิดสายพันธุ์ใหม่ที่น่ากังวลมากที่สุด โอมิครอนลูกผสม XBB.1.5

 

ขอบคุณ Center for Medical Genomics

ติดตามข้อมูลข่าวสารเพิ่มเติมที่ Tnews