สถาบันวิทยสิริเมธี (VISTEC) มุ่งเน้นการสร้างนักวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่ หัวใจสำคัญในการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน ด้วยองค์ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม โดยจัดตั้งสถาบันฯ เมื่อวันที่ 2 เมษายน 2558 ในเมืองแห่งนวัตกรรม Smart City วังจันทร์วัลเลย์ (Wangchan Valley) จังหวัดระยอง โดยกลุ่ม ปตท. เป็นผู้ริเริ่มก่อตั้งและต่อมาได้รับการสนับสนุนเพิ่มเติมจากสถาบันการเงินรวมถึงบริษัทเอกชนชั้นนำต่างๆ
สถาบันวิทยสิริเมธี เป็นสถาบันอุดมศึกษาด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่มุ่งเน้นงานวิจัยชั้นแนวหน้า เพื่อสร้างบุคลากรทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่ดีเลิศในระดับโลก ให้สามารถสร้างและใช้องค์ความรู้และเทคโนโลยีใหม่ เพื่อประโยชน์ในการขับเคลื่อนและพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน
โดยได้มีการต่อยอดโครงการสร้างเครื่องกำเนิดแสงซินโครตรอนระดับพลังงาน 3 GeV และห้องปฏิบัติการ มีการลงนามความร่วมมือ (MOU) ระหว่าง บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) สถาบันวิทยสิริเมธี และสถาบันวิจัยแสงซินโครตรอน (องค์การมหาชน)
โดยเมื่อวันที่ 15 พ.ย. 65 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปยังวังจันทร์วัลเลย์ จังหวัดระยอง พระราชทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษาจากสถาบันวิทยสิริเมธี ประจำปี 2564 โดยแบ่งเป็นระดับปริญญาเอกจำนวน 26 ราย และระดับปริญญาโท จำนวน 4 ราย รวม 30 ราย
จากนั้นได้ทรงเป็นประธานในการลงนามความร่วมมือ (MOU)โครงการสร้างเครื่องกำเนิดแสงซินโครตรอนระดับพลังงาน 3 GeV และห้องปฏิบัติการ สำหรับเครื่องกำเนิดแสงซินโครตรอน ถือเป็นโครงสร้างพื้นฐานทางด้านวิทยาศาสตร์ที่สำคัญและได้รับการยอมรับจากนานาประเทศ ให้เป็นเครื่องมือที่มีพลานุภาพ เป็นต้นกำเนิดของเทคโนโลยีด้านต่าง ๆ ที่สามารถสร้างคุณประโยชน์มากมายมหาศาลต่องานวิจัยทางด้านการแพทย์ การเกษตร อุตสาหกรรม และด้านอื่น ๆ
โดยเครื่องกำเนิดแสงที่จะจัดสร้างนี้ มีค่าระดับพลังงาน 3 GeV และใช้เทคโนโลยี Double Triple Bend Achromat (DTBA) ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่ทำให้แสงซินโครตรอนมีความสว่างจ้ามากกว่าเดิม 1 ล้านเท่า และรองรับระบบลำเลียงแสงได้สูงถึง 22 ระบบ จึงสามารถนำไปประยุกต์ใช้ประโยชน์ด้านงานวิจัยได้หลากหลาย
ข้อมูลสถาบันวิทยสิริเมธี ( Vidyasirimedhi Institute of Science and Technology: VISTEC)
มหาวิทยาลัยวิจัยทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หลักสูตรนานาชาติในระดับมหาบัณฑิตและดุษฎีบัณฑิต โดยได้รับพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้จาก สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีทรงพระราชทานนาม “วิทยสิริเมธี”ซึ่งมีความหมายว่า “สถาบันแห่งผู้รู้อัน ยอดเยี่ยมด้านวิชาวิทยาศาสตร์” ชื่อภาษาอังกฤษว่า “Vidyasirimedhi”
และพระราชทานพระราชานุญาตให้อัญเชิญอักษร พระนามาภิไธย “ส.ธ.” ประดับที่ป้ายชื่อสถาบันฯ ให้เป็นเกียรติยศอันสูงยิ่ง โดยเสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดสถาบันฯ เมื่อวันที่ 6 สิงหาคม 2558 ณ สถาบันวิทยสิริเมธีพื้นที่วังจันทร์วัลเลย์(Wangchan Valley)ตำบลป่ายุบใน อำเภอวังจันทร์จังหวัดระยอง
สถาบันวิทยสิริเมธี มุ่งเน้นการสร้างนักวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่ โดยมีรูปแบบการเรียนการสอนที่บูรณาการวิทยาศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์เข้าด้วยกัน เพื่อให้นิสิตสามารถทำงานวิจัยเชิงลึกและสร้างองค์ความรู้ใหม่ที่เป็นงานวิจัยชั้นแนวหน้าในระดับสากล แต่ในขณะเดียวกันก็เข้าใจถึงบริบท ความต้องการทางภาคอุตสาหกรรมของประเทศไทย ซึ่งหัวข้องานวิจัยจะมุ่งเน้นการคิดค้นเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่ส่งเสริมอุตสาหกรรมในกลุ่ม New S-curve ทางด้าน Digital, Robotics และBio-Industry ซึ่งจะมีศูนย์กลางการบ่มเพาะนวัตกรรม ที่วังจันทร์ วัลเลย์ (Wangchan Valley) เขตนวัตกรรมระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก (Eastern Economic Corridor of Innovation: EECi)
โดยมุ่งเน้นการสร้างนักวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่ รวมทั้งผลงานการวิจัยทางด้านวิทยาศาสตร์ชั้นแนวหน้าที่ก้าวล้ำ (Frontier Research) มีการจัดการเรียนการสอน มุ่งเน้นไปที่หลักสำคัญ 3 ประการ ดังนี้
1. การสร้างวิทยาศาสตร์ใหม่ (Creating New Science) เช่น การคิดค้นกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ใหม่ๆ การสังเคราะห์และพัฒนาวัสดุขั้นสูง (Advanced materials) เพื่อสร้างผลิตภัณฑ์ที่ใช้ประโยชน์ได้จริง
2. การบ่มเพาะนักวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่เพื่อเป็นนักวิทยาศาสตร์ชั้นแนวหน้าระดับโลกทางด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม
3. การพัฒนางานวิจัยที่สถาบันวิทยสิริเมธีคิดค้นขึ้นหรือเทคโนโลยีที่มีอยู่เดิมในปัจจุบันให้กลายเป็นสิ่งที่เป็นประโยชน์ต่อมนุษยชาติ
ปัจจุบัน VISTEC ได้เปิดดำเนินการมาเป็นระยะเวลากว่า 5 ปีแล้ว โดยมุ่งเน้นการสร้างนักวิทยาศาสตร์ รุ่นใหม่ รวมทั้งผลงานการวิจัยทางด้านวิทยาศาสตร์ชั้นแนวหน้าที่ก้าวล้ำ (Frontier Research) มีการจัดการเรียนการสอน มุ่งเน้นไปที่หลักสำคัญ 3 ประการ ดังนี้
1. การสร้างวิทยาศาสตร์ใหม่ (Creating New Science) เช่น การคิดค้นกระบวนการทาง
วิทยาศาสตร์ใหม่ๆ การสังเคราะห์และพัฒนาวัสดุขั้นสูง (Advanced materials) เพื่อสร้างผลิตภัณฑ์ที่ใช้ประโยชน์ได้จริง
2. การบ่มเพาะนักวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่เพื่อเป็นนักวิทยาศาสตร์ชั้นแนวหน้าระดับโลกทางด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม
3. การพัฒนางานวิจัยที่ VISTEC คิดค้นขึ้นหรือเทคโนโลยีที่มีอยู่เดิมในปัจจุบันให้กลายเป็นสิ่งที่เป็นประโยชน์ต่อมนุษยชาติ
สถาบันวิทยสิริเมธี (VISTEC) ยกระดับวิทยาศาสตร์-เทคโนโลยี ขับเคลื่อนและพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน
ปัจจุบัน สถาบันวิทยสิริเมธี เปิดสอนใน 4 สำนักวิชา ได้แก่
1.สำนักวิชาวิทยาการโมเลกุล (School of Molecular Science and Engineering: MSE)
2.สำนักวิชาวิทยาการพลังงาน (School of Energy Science and Engineering: ESE)
3.สำนักวิชาวิทยาศาสตร์และวิศวกรรมชีวโมเลกุล (School of Biomolecular Science and Engineering: BSE)
4.สำนักวิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ (School of Information Science and Technology: IST)
และมีศูนย์วิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีชั้นแนวหน้า (Frontier Research Center: FRC) ที่เป็นกลไกลสนับสนุนการดำเนินงานวิจัย ซึ่งทั้ง 4 สำนักวิชาได้ครอบคลุม OECD Megatrends หรือแนวโน้มโลกที่คาดการณ์โดยองค์กร เพื่อการพัฒนาและความร่วมมือทางเศรษฐกิจ อันเป็นวิทยาการและเทคโนโลยีที่ส าคัญของโลกในปัจจุบันและในอนาคต คือ Energy & Environment, Advanced materials, Biotechnologies และ Digital