หุ่นพยนต์ คืออะไร ถ้าจะให้ตอบอย่างเป็นทางการ ก็คงต้องอธิบายว่า หุ่นพยนต์ จัดเป็นเครื่องรางไสยเวทชั้นสูงอย่างหนึ่ง โดยจัดทำได้จากวัสดุหลากหลาย ตั้งแต่ไม้ หญ้า หวาย ขี้ผึ้ง ดิน โลหะ ตะกั่ว เงิน ฯลฯ และผสมมวลสารต่างๆ ตามแต่ผู้ทรงวิทยาคมจะกำหนด สิ่งสำคัญของหุ่นพยนต์ คือการปลุกเสกให้วัสดุ และมวลสารนั้น มีชีวิตจิตใจ หรือบรรจุพลังเข้าไว้ภายในตัวหุ่น
หุ่นพยนต์ คืออะไร สายขาว สายดำ ดูยังไง
อุปเท่ห์ในการใช้งาน หุ่นพยนต์แบ่งหลักๆ เป็น 2 สาย เรียกให้เข้าใจง่ายว่า สายเทพ สายพราย หรือสายขาว สายดำ
“สายขาว” หรือสายเทพนั้น มักเป็นหุ่นพยนต์ที่สร้างขึ้นด้วยวัสดุธรรมชาติ เน้นการปลุกเสกเพื่อใช้งานในทางปกป้องคุ้มครอง การตั้งรับ ดูแลเจ้าของ
“สายดำ” หรือสายพราย จะมีการบรรจุมวลสารอาถรรพ์ต่างๆ เพื่อให้มีฤทธิ์เดชมากกว่าปกติ มวลสารดังกล่าวก็มีตั้งแต่ของที่เกี่ยวกับวิญญาณ ศพ ป่าช้า น้ำมันพราย ฯลฯ เป็นต้น
สำหรับหุ่นพยนต์ที่ฉันคุ้นเคย จะเป็นหุ่นพยนต์สายขาว หรือสายเทพ เพื่อเน้นในการปกปักรักษา คุ้มครองเจ้าของ ดูแลคนในบ้านเรือน เปรียบเหมือนบอดี้การ์ดที่มีความซื่อสัตย์ และภักดีต่อเจ้าของ หากจะแสดงอิทธิฤทธิ์ใดๆ ก็เพื่อการดูแลเจ้าของให้ดีที่สุดเท่านั้นเอง จะไม่หวนกลับมาทำร้ายเจ้าของโดยเด็ดขาด
สำหรับในบ้านเรา ตั้งแต่เด็กๆ มาแล้ว ที่ฉันจะคุ้นเคยกับตัวตุ๊กตาต่างๆ ทั้งจากดินปั้น ไม้แกะสลัก หุ่นฟาง หรือจากวัสดุอื่นๆ เช่น ใบไม้ ไม้ไผ่สาน
แรกๆ นั้น ก็ยังเคยนึกว่าพวกตุ๊กตานั้นมีเพียงไว้ใส่ “สะตวง” หรือเครื่องเซ่น ของพลี ของประกอบพิธีกรรมทางล้านนา ซึ่งจะมีทั้งแบบเป็นรูปคน วัว ควาย โดยใช้ตามวาระ เช่น การส่งแถน ส่งจน ส่งเคราะห์ สืบชะตา
(หลายคนอาจจะเคยได้ยินคำด่ากระทบกระเทียบกันว่า “อ้ายควายสะตวง!” อันมีนัยะถึงการเป็นคนใช้การอะไรไม่ได้ โง่เขลาเบาปัญญา เพราะขนาดจะเป็นควาย ยังเป็นเพียงควายดินเหนียวปั้นยืนทื่ออยู่ในสะตวง จะช่วยงานอะไรก็ไม่ได้)
แต่พอเติบโตมา จึงค่อยหวนกลับไปสังเกตว่า ในบรรดาตุ๊กตาหุ่นต่างๆ นั้น นอกจากกลุ่มใส่ลงในสะตวง ยังมีกลุ่มที่พ่อทำมอบให้บุคคลต่างๆ โดยบางครั้งก็มีแม่เป็นผู้ช่วย และในช่วงบั้นปลายชีวิตของพ่อ ก็ได้เล่าให้ฟังว่า มันคือพวกหุ่นตุ๊กตาที่บรรจุจิตวิญญาณเข้าไปได้
วัวธนู ควายธนู อิ่น งั่ง แม่เป๋อ กุมาร หรือตุ๊กตาเฝ้าบ้าน คือกลุ่มของจำลองขนาดเล็กเหล่านี้ ที่ในภาคกลางเรียกกันว่า หุ่นพยนต์
การดูว่าหุ่นพยนต์เป็นสายขาวหรือสายดำ เป็นเรื่องที่ซับซ้อนและต้องอาศัยความรู้ความเข้าใจในศาสตร์นี้เป็นอย่างดี โดยทั่วไปจะพิจารณาจาก:
ขอขอบคุณ : การะเกต์พยากรณ์