“หมูดำดอยตุง” วิสาหกิจชุมชน ยกระดับสินค้าปศุสัตว์ เสริมศักยภาพเกษตรกร

     ศูนย์วิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์ปศุสัตว์เชียงใหม่ กองผลิตภัณฑ์ปศุสัตว์ ร่วมกับ โครงการพัฒนาดอยตุง(พื้นที่ทรงงาน) อันเนื่องมาจากพระราชดำริ มูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์ ดำเนินการพัฒนาและแปรรูปผลิตภัณฑ์หมูดำดอยตุง 

1.ไส้กรอกรมควันหมูดำดอยตุง
2. แหนมหมูดำดอยตุง
3. ไส้กรอกต้มหมูดำดอยตุง
4. คอปปาหมูดำดอยตุง
5. พาม่าแฮมหมูดำดอยตุง
6. เซอร์ลอยหมูดำดอยตุง
7. ลาโดหมูดำดอยตุง
8. แพนเซ็ตต้าร์หมูดำดอยตุง

      เพื่อเพิ่มมูลค่าหมูดำในพื้นที่โครงการพัฒนาดอยตุง(พื้นที่ทรงงาน) อันเนื่องมาจากพระราชดำริ และสร้างผลิตภัณฑ์ที่มีอัตลักษณ์เฉพาะถิ่น พร้อมทั้งดำเนินการขอเลขสารบบอาหาร(อย.) ซึ่งได้รับความอนุเคราะห์อย่างดียิ่งจากกลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภคและเภสัชสาธารณสุข สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่ และการสนับสนุนการดำเนินการในพท.จากสำนักงานปศุสัตว์จังหวัดเชียงราย 

     สำหรับการพัฒนาและแปรรูปผลิตภัณฑ์หมูดำดอยตุง เกิดขึ้นโดยมูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ เริ่มจากากสำรวจรายได้-รายจ่ายของชุมชน พบว่าค่าใช้จ่ายส่วนใหญ่ คือ อาหาร จึงส่งเสริมการทำการเกษตรและปศุสัตว์เพื่อความมั่นคงทางอาหาร ซึ่งชุมชนดอยตุง หมูดำเป็นปศุสัตว์หลัก เพราะไม่เพียงเป็นอาหารประจำของชุมชน แต่ยังใช้ประกอบพิธีกรรมด้วย  อย่างไรก็ตาม เพื่อให้แน่ใจว่าหมูดำที่ส่งเสริมเป็นประโยชน์กับชุมชนจริงๆ

    มูลนิธิฯ จึงดำเนินการอย่างครบวงจร ผ่านกลไกกองทุนปศุสัตว์และสุขภาพสัตว์ ครอบคลุมทั้งกลไกการแจกจ่ายอย่างเป็นธรรม การเตรียมพันธุ์สัตว์ที่เหมาะสม การให้ความรู้เรื่องการเลี้ยง การสร้างโรงเรือน การผสมอาหารต้นทุนต่ำจากวัตถุดิบในพื้นที่ เพื่อให้แน่ใจว่าชุมชนไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายจำนวนมากในการดูแลปศุสัตว์ และที่สำคัญ คือ การสร้างอาสาปศุสัตว์หรือคนในพื้นที่ให้มีความรู้และทักษะเบื้องต้นเกี่ยวกับการดูแลรักษาสัตว์ เช่น การฉีดวัคซีนตามฤดูกาล การประเมินสุขภาพสัตว์ เป็นต้น พร้อมทั้งจัดหายารักษาโรคที่มีคุณภาพ เพื่อให้แน่ใจว่าชุมชนดอยตุงจะมีหมูดำคุณภาพดีไว้บริโภค

      จากนั้น จึงยกระดับจากปศุสัตว์เพื่อความมั่นคงทางอาหาร สู่ปศุสัตว์มูลค่าสูง เพื่อเตรียมพร้อมสู่การเป็นผู้ประกอบการด้านปศุสัตว์ ซึ่งจะเป็นอีกทางเลือกอาชีพหนึ่งสำหรับชุมชน การพัฒนาสายพันธุ์และปรับปรุงระบบการเลี้ยงเป็นเรื่องที่มูลนิธิฯ ให้ความสำคัญมาก มูลนิธิฯ ศึกษาธรรมชาติของหมูดำ เพื่อปรับปรุงแนวทางการเลี้ยงให้ได้คุณภาพ พร้อมทั้งพัฒนาสายพันธุ์หลายรุ่น จนในที่สุดเกิดสายพันธุ์ "ดำดอยตุง" ซึ่งรวมเอาลักษณะที่ต้องการจากหมูดำพื้นเมืองและหมูเหมยซานเข้าไว้ด้วยกัน เช่น มีสีดำปลอดตลอดทั้งตัว ไม่มีข้อเท้าสีขาว ลูกดก เต้านมเยอะ กินง่าย ทนต่อโรค

     ปัจจุบัน มูลนิธิฯ ส่งเสริมให้ชาวบ้านเลี้ยงหมูดำอย่างต่อเนื่อง ทั้งยังพัฒนาผลิตภัณฑ์แปรรูปจากหมูดำ เช่น ไขมันสำหรับปรุงอาหาร พอร์กชอปหมูดำ และแฮมหมูดำรมควันกะลากาแฟ ซึ่งเป็นการผสมผสานผลิตภัณฑ์เอกลักษณ์ของดอยตุงเข้าไว้ด้วยกันและยังเป็นส่วนหนึ่งของแนวคิดการจัดการเศษเหลือจากการผลิตอย่างยั่งยืน
 

ผลิตภัณฑ์หมูดำดอยตุง เริ่มจำหน่ายเป็นที่แรกใน งานสีสันแห่งดอยตุง ครั้งที่ 10 ซึ่งจัดขึ้นในระหว่างวันที่ 1 ธ.ค. 66 -28 ม.ค.67 ณ ดอยตุง จ.เชียงราย 

ภาพและข้อมูล : มูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ในพระบรมราชูปถัมภ์